Choć słowo „apteczka” nie pojawia się w kodeksie pracy, z przepisów jasno wynika, że pracodawca musi zapewnić środki do udzielania pierwszej pomocy. Co musi zawierać? Tego przepisy nie precyzują. Na szczęście warto bazować na radach doświadczonych BHP-owców oraz lekarzy medycyny pracy. Ale o tym za chwilę.
Poduszka powietrzna, polisa NNW, linka asekuracyjna, hamulec bezpieczeństwa w pociągu, maska tlenowa w samolocie, szybka do stłuczenia przed naciśnięciem przycisku alarmu ppoż. – są takie rzeczy, które dobrze, że są, ale nigdy nie chcielibyśmy z nich musieć korzystać. Do tego katalogu z pewnością wpisuje się także apteczka pierwszej pomocy, której obowiązek zakupu i skompletowania wynika wprost z kodeksu pracy, choć jej nazwy w kodeksie nie znajdziemy. Niemniej, to inwestycja, która w wielu potencjalnych sytuacjach może uratować zdrowie, a nawet życie.
W artykule 2091 §1 Kodeksu pracy czytamy:
„Pracodawca obowiązany jest zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników”.
Tyle i... aż tyle. To zdanie to dość szeroka dyspozycja dla pracodawców. Nie znajdziemy ani tutaj, ani w żadnych rozporządzeniach szczegółów co do wyposażenia apteczki, czy „gęstości” rozlokowania apteczek w zakładzie pracy. Ustawodawca odwołuje się do zdrowego rozsądku pracodawców, oraz wyznaczonych przez nich osób zajmujących się kwestiami bezpieczeństwa i higieny pracy. I może i dobrze. Aż trudno wyobrazić sobie tak szczegółowe regulacje, które wskazywałyby liczbę apteczek na 1000 m kw., a są takie kraje, które w tej kwestii brną mocno w szczegóły.
Wyposażenie apteczki w zakładzie pracy bez problemu skompletuje nie tylko doświadczony specjalista ds. BHP. Pamiętajmy jednak, że w tej materii jesteśmy zdani wyłącznie na siebie. Nie ma nigdzie oficjalnego wykazu elementów wyposażenia takiego miejsca. W rozporządzeniu ds. BHP czytamy jedynie, że jej skład trzeba ustalić z lekarzem medycyny pracy. Choć umówmy się, nie zawsze te kwestie odbywają się w aż tak formalny sposób.
Przyjmuje się, że apteczka pierwszej pomocy w firmie powinna zawierać
Niektórzy twierdzą, że w apteczce powinny pojawić się także popularne środku przeciwbólowe. Lepiej jednak nie stawiać na jeden rodzaj, z uwagi na możliwe alergie lekowe pracowników.
Inne będzie wyposażenie firmowej apteczki w biurze podatkowym, a inne w zakładzie energetycznym lub hucie. Dlatego kompletując apteczkę, należy wziąć pod uwagę specyfikę oraz charakter miejsca pracy. Warto więc wziąć pod uwagę takie dodatkowe elementy jak np. opatrunki z hydrożelem, czy koc ratunkowy termiczny.
Jednym z obowiązków wynikających z przepisów BHP jest to, że w zestawie powinna znaleźć się instrukcja udzielania pierwszej pomocy. Powiedzmy szczerze. To trochę przerażające – wyobraźcie sobie, że jeden pracownik leży z podejrzeniem zawału, lub padł porażony prądem, a drugi czyta właśnie instrukcję „obsługi” zestawu pierwszej pomocy. Umówmy się, szkolenie z pierwszej pomocy to podstawa w każdym zakładzie pracy i na serio warto podejść do tego obowiązku na poważnie.
W naszym zadaniu z niewiadomymi natrafiamy właśnie na kolejny „x”. Prawo, jak wspomnieliśmy, nie wskazuje, ile apteczek musi znajdować się na terenie firmy. Ustawodawca odwołuje się do zdrowego rozsądku osób odpowiedzialnych za zdrowie i bezpieczeństwo pracowników firmy.
Dobrze jest tak zaplanować rozmieszczenie apteczek, by znajdowały się one, jeśli nie w zasięgu wzroku, to w „niedużej” odległości każdego stanowiska pracy. W przypadku małych biurowców wystarczy czasem jedna apteczka na całe piętro, w przypadku hal produkcyjnych, niezbędny jest zakup i wyposażenie kilku, a czasem kilkunastu apteczek. Mogą mieć one formę szafki, ale często stosuje się także inne, jak np. skrzynki, czy szuflady pierwszej pomocy. Najważniejsze, by były odpowiednio oznakowane, a każdy pracownik doskonale znał ich lokalizację.
