To, co dzieje się w Ukrainie wymyka się ze wszystkich opracowanych dotąd scenariuszy, także biznesowych. Wielu przedsiębiorców z Kijowa, Charkowa, Zaporoża czy Winnicy z dnia na dzień zawiesiło swój biznes. Część z nich ma jednak szansę na jego kontynuację w Polsce.
Zaproponowana przez rząd ustawa oprócz kwestii związane z zalegalizowaniem pobytu, czy otwarciem rynku pracy, reguluje także sprawy związane z zakładaniem firm przez Ukraińców. Taka możliwość ułatwi współpracę np. w formacie B2B z polskimi firmami. Pozwoli także na legalne świadczenie usług. To rozwiązanie wpisuje się w apele różnych środowisk. Jest niejako uzupełnieniem otwarcia rynku pracy dla Ukraińców. Trudno jednak przewidzieć, jak przełoży się na konkretne liczby.
Na wstępie trzeba jednak podkreślić, że uprawnienie to jest ograniczone czasowo, tak jak ograniczony jest legalny pobyt obywatela Ukrainy na terytorium RP. Rzecz jasna wszystko będzie zależało od rozwoju sytuacji na wojennej scenie oraz kolejnych przepisów, które zostaną jeszcze uchwalone w przyszłości. Tego jednak dziś, przewidzieć nie możemy.
Póki co, projekt zakłada, że jeśli obywatel Ukrainy przekroczył granicę RP po 24 lutego 2022 roku (czyli pierwszym dniu ataku Rosji) i deklaruje zamiar pozostawania w Polsce, uznaje się, że może legalnie przebywać w Polsce w okresie 18 miesięcy. W tym wypadku, czas liczy się właśnie od 24.02.2022. W tym czasie obywatel Ukrainy może założyć i prowadzić swój biznes w Polsce.
CZYTAJ TAKŻE: Uchodźcy na rynku pracy. Rząd przedstawił konkrety
Zgodnie z artykułem 20 projektu ustawy, każdy obywatel Ukrainy, którego pobyt na terenie RP został uznany za legalny „może podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.
Projekt ustawy wskazuje jednak, że uprawnienie, o którym napisaliśmy przed chwilą, zależy od jednego, podstawowego warunku. Obywatel Ukrainy, który chce otworzyć działalność w Polsce, powinien zawnioskować o numer PESEL. Nie jest to skomplikowana procedura. Można ją dopełnić dosłownie w każdym urzędzie gminy. Wielu pracowników ukraińskich w Polsce posiada taki numer m.in. do celów podatkowych.
To, co może zniechęcać do prowadzenia biznesu w Polsce przez obywatela Ukrainy to poczucie tymczasowości. Projekt ustawy wyraźnie wskazuje, że w momencie, w którym pobyt przedsiębiorcy w Polsce przestanie być legalny, wówczas taka działalność zostanie wykreślona z rejestru Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Wynika to wprost z przepisów innej ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
Niemniej dla wielu przedsiębiorców, taka możliwość daje szansę kontynuowania dotychczasowej działalności, utrzymanie płynności oraz utrzymanie siebie i rodziny w Polsce.