Planowane jest wprowadzenie podatku minimalnego dla przedsiębiorstw, mającego na celu zapewnienie minimalnej stawki opodatkowania. To podejście ma na celu zmniejszenie luk w podatkowych systemach, zapobieganie unikaniu opodatkowania przez korporacje oraz zwiększenie wpływów do budżetu państwa. Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność zrewidowania strategii podatkowej, potencjalnie zmieniając strukturę kosztów i dochodów.
Zasadniczo nowe zasady opodatkowania mają wyznaczyć pewien najniższy poziom podatku do zapłaty w danym roku przez określone grupy podatników. Celem minimalnego podatku dochodowego ma być bowiem ograniczenie sytuacji, w której duże spółki, pomimo osiągania znacznych obrotów, raportują stale niski dochód albo stratę. Z tego powodu podatek minimalny jest określany jako „podatek od spółek”, czy „podatek od straty i niskich dochodów”.
Pierwsze rozliczenie podatku minimalnego nastąpi w 2025 roku. Niewątpliwie przedsiębiorcy powinni przygotować się na nową formę opodatkowania CIT już wcześniej. Należy zwrócić uwagę, że omawiane regulacje wprowadzają m.in. odrębny sposób liczenia straty, przewidują szereg nieznanych wcześniej wyłączeń dla różnych grup podatników, jak również wymagają specyficznego ustalenia podstawy opodatkowania. Oznacza to nie tylko konieczność wcześniejszej analizy przepisów pod kątem obowiązku podlegania pod podatek minimalny, ale również potrzebę opracowania narzędzi pomocnych w późniejszej kalkulacji podatku.
Zacznie więc obowiązywać od 1 stycznia 2024 roku. Firmy zapłacą go po raz pierwszy w 2025 roku, jeśli będą mieć straty podatkowe lub nie przekroczą 2-proc. progu rentowności (udziału dochodów w przychodach).
Podatek minimalny wynosi 10 proc. podstawy opodatkowania. Przy tym podstawa opodatkowania to suma: 1,5 proc. przychodów podatnika (innych niż z zysków kapitałowych) oraz przekraczających limit kosztów finansowania dłużnego i usług niematerialnych ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych.
Przewidywane są zmiany w limitach dla małych podatników, które mogą wpłynąć na preferencyjne warunki podatkowe dla przedsiębiorstw osiągających określony poziom dochodów. To może mieć istotne znaczenie dla planowania finansowego, zmian w zakresie ulg podatkowych i sposobu rozliczania się z fiskusem.
Limity podatkowe w przepisach zostały określone w euro. Aby przeliczyć je na złotówki, trzeba zastosować odpowiedni kurs Narodowego Banku Polskiego z pierwszego dnia roboczego października.
- Właściwym kursem dla limitów w 2024 r. będzie kurs euro z dnia 2 października 2023 r., który wyniósł wtedy 4,6091 zł. W 2022 roku 3 października, czyli w 1. dzień roboczy października w 2022 r., kurs euro był wyższy i wynosił 4,8272 zł. Oznacza to obniżenie limitów podatkowych na 2024 rok - wylicza doradca podatkowy Piotr Juszczyk z inFaktu.
Ci podatnicy, którzy planują dalej prowadzić swoją działalność gospodarczą w 2024 r. w formie ryczałtu ewidencjonowanego nie będą mogli przekroczyć kwoty przychodu rocznego w wysokości 2 mln euro. Po przeliczeniu na kurs z pierwszego dnia roboczego października 2023 roku limit ten wyniesie 9 218 200 zł.
Limit przychodu dla kwartalnego opłacania podatku przez ryczałtowców wynosi 200 tysięcy euro. W związku z tym będą mogli oni płacić podatki kwartalnie, jeśli w 2023 roku ich przychód nie przekroczy 921 820 zł.
Zapowiada się wzrost składek na ubezpieczenia społeczne (ZUS), co bezpośrednio wpłynie na koszty pracy w firmach. Podniesienie tych składek może wymagać przekalkulowania budżetu kadrowego, co może mieć wpływ na planowane zatrudnienie oraz warunki wynagrodzenia pracowników.
Od 2024 roku składka zdrowotna. Jej wysokość po reformie obliczana jest od dochodu (przychodu) i jest zależna od wybranej formy opodatkowania.
Podatnicy, którzy będą się rozliczać w 2024 roku wg skali podatkowej będą bez zmian opłacać składkę zdrowotną w wysokości 9% od dochodu uzyskanego w miesiącu poprzednim (nie mniej niż 381,78 zł). W przypadku zasad ogólnych nadal nie będzie można odliczyć zapłaconej składki zdrowotnej od podatku, ani zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Składka zdrowotna podatników rozliczających się w 2024 wg podatku liniowego
Podatnicy korzystający z podatku liniowego będą płacić składkę zdrowotną w wysokości 4,9% od dochodu uzyskanego w miesiącu poprzednim (nie mniej niż 381,78 zł).
Osoby płacące podatek liniowy mogą odliczyć od dochodu jak i uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów, do limitu. W 2023 roku limit wynosił 10.200 zł, na chwilę obecną nie jest jeszcze znany limit ustalony na 2024 rok.
Składka zdrowotna podatników opłacających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Podatnicy rozliczający się ryczałtowo nadal będą opłacać składkę zdrowotną wg progów, które pozostają bez zmian, zmianie ulegnie jednak podstawa, od której będzie naliczana składka zdrowotna, która będzie wynosiła w przypadku przychodu:
Wzrost składek ZUS w 2024 roku dla firm
Wysokość składek ZUS ponownie wzrośnie od stycznia 2024 r. Wzrost wyniesie 181,79 zł miesięcznie.
Wysokość składek ZUS: składka na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe wynoszą:
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w 2024 r. dla przedsiębiorców, którzy nie korzystają z obniżonych składek ZUS, będzie nie niższa niż 4694,40 zł (60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego).
Składki społeczne ZUS w okresie styczeń-grudzień 2024 roku będą wynosiły:
Wysokość składki zdrowotnej w 2024 roku
Wysokość składki zdrowotnej nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (rok składkowy rozpoczyna się 1 lutego). Zatem jeśli w przyszłym roku minimalne wynagrodzenie w styczniu wyniesie 4242 zł, to minimalna składka zdrowotna wyniesie 381,78 zł (4242 zł x 9% = 381,78 zł).
CZYTAJ TAKŻE: KSEF - Krajowy System e-FAKTUR
Planowany jest wzrost minimalnych wynagrodzeń pracowniczych, co może wpłynąć na strukturę kosztów działalności firm. To istotne zwłaszcza dla przedsiębiorstw z dużą liczbą pracowników o minimalnych wynagrodzeniach. Konieczność dostosowania płac może wymagać reorganizacji finansowej przedsiębiorstw.
W 2024 roku zmieni się kwota wynagrodzenia minimalnego. Od stycznia osiągnie ono pułap 4242 zł, a od 1 lipca 4300 zł. Są to kwoty brutto.
W myśl zmian od stycznia 2024 roku płaca minimalna osiągnie kwotę 4242 zł, natomiast od lipca 2024 roku 4300 zł. Zmienią się również stawki godzinowe, które w 2024 roku osiągną kolejno 27,70 zł z początkiem roku oraz 28,10 zł od 1 lipca. Kwoty wymienione w rozporządzeniu są jednak wyłącznie kwotami brutto.
Szczegółowe kwoty netto, które trafią na konta pracowników wskazuje poniższa tabela:
| RODZAJ SKŁADEK | WYNAGRODZENIE MINIMALNE OD 1 STYCZNIA 2024 | WYNAGRODZENIE MINIMALNE OD 1 LIPCA 2024 |
| Wysokość pensji minimalnej | 4.242 zł | 4.300 zł |
| Emerytalna | 414,02 zł | 419,68 zł |
| Rentowa | 63,63 zł | 64,50 zł |
| Chorobowa | 103,93 zł | 105,35 zł |
| Zdrowotna | 329,44 zł | 333,94 zł |
| Zaliczka na podatek PIT | 109 zł | 115 zł |
| Pensja netto do wypłaty | od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 roku - 3 221,98 zł | od 1 lipca do 31 grudnia 2024 roku -3 261,53 zł |
KSEF ma na celu ułatwienie i usprawnienie procesów fakturowania oraz księgowości poprzez elektroniczne rozliczenia. Nowy system może wymagać od firm adaptacji do nowych procedur księgowych i fakturowania, co może wiązać się z inwestycjami w nowe technologie oraz szkolenia pracowników.
Krajowy System e-Faktur wprowadzony przez Ministerstwo Finansów to ogólnokrajowy program informatyczny, w którym przedsiębiorcy mogą wystawiać i otrzymywać elektroniczne faktury ustrukturyzowane. Z informacji przekazywanych przez resort wynika, że ten, kto zdecyduje się wystawiać i przesyłać faktury przez Krajowy System e-Faktur (w skrócie nazywany KSeF), uzyska dodatkowe korzyści podatkowe.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) jest systemem komputerowym, który umożliwia generowanie i udostępnianie strukturalnych faktur. Głównym celem KSeF jest centralizacja procesu rejestracji faktur w obrocie gospodarczym poprzez skierowanie ich do jednego centralnego miejsca. W ten sposób systemy fakturowania i księgowości będą połączone z KSeF, co umożliwi przesyłanie faktur sprzedaży przez ten system. Co więcej, system KSeF umożliwia również odbieranie faktur przez systemy księgowe, które już przeszły przez KSeF. Dodatkowo, KSeF posiada funkcję zarządzania uprawnieniami, co zapewnia odpowiednie zabezpieczenia dostępu do danych.
Ministerstwo Finansów najpierw proponuje dobrowolne przystąpienie przedsiębiorców do platformy KSeF stąd od stycznia 2022 roku do końca czerwca 2024 roku korzystane z Krajowego Systemu e-Faktur jest dobrowolne. Termin wejścia w życie obowiązkowego KSeF jest już pewny. Korzystanie z KSeF ma być obowiązkowe od:
Te zmiany regulacyjne i podatkowe będą stanowiły istotne wyzwanie dla przedsiębiorstw, wymagając od nich elastyczności, zdolności adaptacyjnych oraz gotowości do dostosowania strategii biznesowych do nowych realiów rynkowych i prawnych.
