Zagrożenie epidemiologiczne nie może ograniczać egzekwowania przepisów prawa pracy – tak wynika ze słów Jarosława Leśniewskiego, zastępcy Głównego Inspektora Pracy. W związku z pandemią koronawirusa wizytacje pracowników PIP zostały albo całkowicie wstrzymane, albo w dużym stopniu ograniczone. Teraz ma się to zmienić. W odpowiedzi na przedłużające się obostrzenia, urząd zapowiada nowe sposoby weryfikowania prawidłowości działań pracodawców.
CZYTAJ TAKŻE: Przedwstępna umowa o pracę. Czy można karać za to, że pracownik nie podejmie zatrudnienia?
Nie wszystkie kwestie da się wyjaśnić przy użyciu nowych technologii. Czasem kontakt bezpośredni będzie niezbędny. Wtedy skorzystanie z formy zdalnej będzie niedopuszczalne. Leśniewski wskazał, że do spraw wymagających bezwzględnej obecności kontrolera w siedzibie przedsiębiorstwa należą: śmiertelne, ciężkie i zbiorowe wypadki przy pracy, a także sprawy związane z bezpośrednim zagrożeniem życia i zdrowia pracowników.
CZYTAJ TAKŻE: Koszt całkowity zatrudnienia pracownika w 2021 roku
W innych sytuacjach lub kwestiach, gdy będzie to możliwe kontrolerzy PIP będą mogli wykonywać swoje zadania zdalnie. W szczególności kontrola zdalna ma dotyczyć: oględzin dokumentów, pozyskiwania pisemnych i ustnych informacji oraz oświadczeń. Przyjęte przez organ zasady postępowania przewidują dwie formy kontroli: całkowicie zdalną i hybrydową. Od inspektora zależy, którą z nich uzna za odpowiednią i będzie chciał wykorzystać. Jednakże aby przystąpić do działania przy użyciu elektronicznych środków komunikacji potrzebna jest zgoda podmiotu kontrolowanego. Jeśli właściciel firmy, będący pracodawcą nie wyrazi zgody na wspomnianą formę działania, kontrola będzie realizowana w tradycyjny sposób. Czyli bezpośrednio w siedzibie podmiotu kontrolowanego oraz w innych miejscach wykonywania jego zadań lub przechowywania dokumentów finansowych i kadrowych kontrolowanego, a w razie konieczności w siedzibie jednostki organizacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy.
Pierwszą wykonaną przez kontrolera czynnością będzie doręczenie kontrolowanemu pracodawcy upoważnienia do przeprowadzenia kontroli oraz żądanie wraz z pouczeniem dotyczącym wyrażenia zgody na przeprowadzenie kontroli w sposób zdalny. Doręczenie może nastąpić za pośrednictwem poczty, platformy ePUAP lub osobiście.
CZYTAJ TAKŻE: Szef może „siłą” wysłać pracownika na zaległy urlop za 2020 rok
Kontroler przed przystąpieniem do właściwych czynności sprawdzających powinien się wylegitymować. Jeśli podmiot kontrolowany będzie miał wątpliwości co do jego tożsamości może zweryfikować daną osobę w właściwym okręgowym inspektoracie pracy.
Jeżeli pracodawca wyrazi zgodę, strony ustalają szczegóły, w tym sposób przekazania dokumentów i ich zabezpieczenia. Dokumenty elektroniczne powinny posiadać podpis kwalifikowany, kopie należy potwierdzić za zgodność kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Pozostałe mogą mieć formę zdjęć czy nagrań wideo. Kopie dokumentów powinny być potwierdzone za zgodność z oryginałem, w szczególności jeżeli będą stanowiły załączniki do protokołu z kontroli.
Dostępne środki należy dopasować do przeprowadzanych czynności np. nie zaleca się przeprowadzania przesłuchań przez telefon czy komunikator internetowy. Po zakończeniu czynności kontrolnych inspektor tworzy protokół. Przesyła jego kopię podmiotowi kontrolowanemu w celu zgłoszenia zastrzeżeń (wykorzystując Pocztą Polską lub ePUAP). Strony omawiają przesłany dokument. Kontrolowany może w terminie 7 dni od chwili przedstawienia protokołu zgłosić umotywowane zastrzeżenia. Po tym czasie PIP przesyła kontrolowanemu opatrzony podpisem inspektora egzemplarz protokołu. Kontrolowany podpisuje i odsyła egzemplarz lub przesyła odmowę podpisania. Jeżeli odmówi podpisania kontroler poinformuje o tym w notatce służbowej.
