Wypowiedzenie umowy o pracę może złożyć pracownik ale też pracodawca. W tym zakresie mają oni praktycznie równe prawo do wypowiedzenia umowy. Umowa o pracę podlega kodeksowi pracy i jako taka musi być wypowiedziana według jednego z dwóch trybów: z zachowaniem okresu wypowiedzenia albo bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Wypowiedzenie umowy o pracę może być złożone w dowolnym momencie. Wypowiedzenie rozwiązuje stosunek pracy po upływie tzw. okresu wypowiedzenia. Długość okresu wypowiedzenia zależy od kilku zmiennych, które omawiamy poniżej.
CZYTAJ TAKŻE: Dyscyplinarka. W jakich przypadkach jest możliwa
Żeby wypowiedzenie umowy było ważne trzeba pamiętać, że musi być sporządzone na piśmie i podpisane. Można w tym przypadku zastosować podpis zwykły lub elektroniczny, który jest potwierdzony certyfikatem kwalifikowanym. Wypowiedzenie nie może być jednak złożone np. faksem.
Jeśli wypowiedzenie zostanie dostarczone osobiście, to biegnie ono od tego właśnie momentu. Gdy wypowiedzenie zostało przekazane pocztą (listem poleconym z potwierdzeniem odbioru), to okres wypowiedzenia rozpoczyna się w dniu, w którym list został doręczony.
Jeśli wypowiedzenie składa pracodawca to musi on w dokumencie poinformować pracownika o prawie do odwołania się w sądzie pracy. W przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony, pracodawca zawsze musi podać powód jej rozwiązania. Gdy wypowiada ją pracownik, nie musi tego robić.
CZYTAJ TAKŻE: Koszt pracodawcy umowa zlecenie
Jeśli zastanawiasz się jak napisać wypowiedzenie musisz wiedzieć, że trzeba w nim zawrzeć dokładne dane pracodawcy, dane pracownika, a także informację, której umowy dotyczy (kiedy została zawarta), a także to, czy obejmuje ona zachowanie okresu wypowiedzenia, czy też jest wypowiadana bez zachowania okresu wypowiedzenia. Wypowiedzenie powinno być podpisane.
- w przypadku umowy na okres próbny, która jest zawarta na krócej niż 2 tygodnie, okres wypowiedzenia to 3 dni. Okres wypowiedzenia zaczyna się następnego dnia po dostarczeniu wypowiedzenia, a kończy trzeciego dnia.
- w przypadku umowy na okres próbny zawartej na okres dłuższy niż 2 tygodnie, wypowiedzenie kończy się w sobotę lub ostatniego dnia miesiąca, w zależności od tego, co będzie pierwsze
CZYTAJ TAKŻE: Firma w małym mieście. Pomysł na biznes
Czas trwania umowy na okres próbny | Okres wypowiedzenia |
Do 2 tygodni | 3 dni robocze |
ponad 2 tygodnie | 1 tydzień |
3 miesiące | 2 tygodnie |
Jeśli pracownik jest zatrudniony na umowę na czas określony lub nieokreślony, to okres wypowiedzenia jest znacznie dłuższy. Czas jego trwania zależy przede wszystkim od tego jak długo pracuje się w danej firmie.
Jeśli okres wypowiedzenia liczony jest w miesiącach (np. przy umowie o pracę na czas nieokreślony), to okres wypowiedzenia rozpoczyna się z pierwszym dniem miesiąca, który następuje po miesiącu złożenia pisma. Innymi słowy: jeśli składamy wypowiedzenie 14 marca, to okres wypowiedzenie zacznie biec 1 kwietnia.
CZYTAJ TAKŻE: Ryczałt podatkowy. Wady i zalety
Czas trwania umowy (na czas określony/nieokreślony) | Okres wypowiedzenia |
Mniej niż 6 miesięcy | 2 tygodnie |
Co najmniej 6 miesięcy | 1 miesiąc |
Co najmniej 3 lata | 3 miesiące |
W przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony pracodawca jest w gorszym położeniu niż pracownik. Wszystko dlatego, że musi on mieć konkretny powód do wypowiedzenia takiej umowy.
Sporo pisaliśmy o rozwiązaniu umowy przy zachowaniu okresu wypowiedzenia. A co w przypadku kiedy chcemy szybciej zakończyć stosunek pracy? Wtedy w grę wchodzi możliwość rozwiązania umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia. Pracodawca może z niej skorzystać tylko gdy pracownik dopuścić się przynajmniej jednej z sytuacji:
- naruszy podstawowe obowiązki
- popełni przestępstwo, które pozbawia go możliwości dalszego zatrudnienia, jeśli przestępstwo jest stwierdzone prawomocnym wyrokiem
- straci uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na danym stanowisku z powodu swojej umyślnej winy
- jeśli pracownik jest nieobecny w pracy z powodu choroby, a pracodawca z tego powodu ponosi straty
CZYTAJ TAKŻE: Kto musi zostać podatnikiem VAT
Oczywiście, w tym ostatnim przypadku przyczyna takiego stanu rzeczy nie musi leżeć po stronie pracownika, jednak prawo pozwala pracodawca na rozwiązanie umowy bez okresu wypowiedzenia. Chodzi tu o sytuację, gdy pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim przez okres dłuższy niż 3 miesiące (gdy był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy) albo gdy nie wykonuje pracy przez okres dłuższy niż łączy czas pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez 3 miesiące (gdy jest zatrudniony dłużej niż pół roku)
Jeśli pracodawca chce rozwiązać z pracownikiem umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia, to i w tym przypadku musi podać ku temu konkretną przyczynę.
Rozwiązania umowy za porozumieniem stron nie trzeba zawierać na piśmie. Warto jednak to zrobić by mieć dowód w razie konieczności dochodzenia swoich praw. Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron może być zainicjowane zarówno przez pracownika, jak i pracodawcę.