Śmierć nie jest przyjemnym tematem ani do rozmyślań, ani do rozmów. Nie da się jej jednak uniknąć. Dlatego każdy, a przedsiębiorca w szczególności powinien pomyśleć o przyszłości. Osoby fizyczne, które chcą rozporządzić swoim majątkiem po śmierci powinny przygotować testament. Z kolei przedsiębiorca może zabezpieczyć byt firmy poprzez ustanowienie zarządcy sukcesyjnego.
[et_bloom_inline optin_id="optin_4"]
Biznes prowadzący na podstawie wpisu do CEIDG jest ściśle związany z osobą przedsiębiorcy. W nazwie widnieje nawet jego imię i nazwisko. Logicznym byłoby gdyby w chwili śmierci przedsiębiorcy, przestawała istnieć także prowadzona przez niego firma. Ale stosowanie takiej prostej analogii, jak również pozostawienie wszystkich decyzji do zakończenia spraw spadkowych spowodowałoby ogromne komplikacje i szkody względem pracowników i kontrahentów, fiskusa czy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dlatego w ustawie o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej wprowadzona została możliwość kontynuacji działalności mimo śmierci właściciela. Zarządca sukcesyjny zaczyna działać od razu. Nie musi spełniać żadnych dodatkowych czynności.
CZYTAJ TAKŻE: Kim jest przedsiębiorca? Sprawdź ustawową definicję
Zarząd sukcesyjny jest to rozwiązanie zapewniające ciągłość działania firmy do czasu zakończenia postępowania spadkowego. Ale mogą skorzystać z niego tylko firmy zarejestrowane w Centralnej Ewidencji i Działalności Gospodarczej. Funkcjonowanie zarządu sukcesyjnego jest ograniczone czasowo. Co do zasady, zarząd sukcesyjny wygasa z upływem dwóch lat od śmierci przedsiębiorcy. Jednakże w określonych przypadkach może zostać przedłużony do 5 lat. O ewentualnym wydłużeniu czasu zadecyduje sąd. Zdarza się, że zarząd sukcesyjny wygaśnie przed upływem wskazanego czasu. Przewidzianymi przez prawo powodami takiej sytuacji będą na przykład: fakt, że nikt nie przyjął spadku w ciągu 2 miesięcy od śmierci przedsiębiorcy, ogłoszenie upadłości, wykreślenie dotychczasowego zarządcy bez powołania nowego.
Powołanie zarządcy może odbyć się na dwa sposoby. Pierwszy ma miejsce za życia spadkodawcy. Wtedy przedsiębiorca prowadzący firmę sam przygotowuje zabezpieczenie biznesu na wypadek swojej śmierci. W tym celu ustanawia zarządcę sukcesyjnego lub wskazuje, że stanie się nim prokurent firmy. Przedsiębiorca powinien się upewnić czy wybrana przez niego osoba posiada pełną zdolność do czynności prawnych oraz czy nie został względem niej orzeczony zakaz prowadzenia działalności gospodarczej. Jeśli wszystko jest w porządku niezbędne będzie spełnienie poniższych formalności. Przedsiębiorca na piśmie złoży oświadczenie o powołaniu zarządcy sukcesyjnego. Wskazana osoba na piśmie wyrazi na to zgodę. Na podstawie tych dokumentów złożone zostanie zgłoszenie zarządcy do CEIDG.
CZYTAJ TAKŻE: Czym jest prokura
Drugi sposób zarezerwowany jest dla sytuacji mających miejsce już po śmierci przedsiębiorcy. Wtedy w ciągu 2 miesięcy od chwili śmierci wskazane w ustawie podmioty mogą powołać zarządcę sukcesyjnego. Do uprzywilejowanej grupy należą: małżonek, o ile przysługuje mu w spadku udział w przedsiębiorstwie, spadkobierca ustawowy, który przyjął spadek, spadkobierca testamentowy, który przyjął spadek, zapisobiorca windykacyjny, gdy zezwalają na to przepisy. Ale powołanie zarządcy będzie możliwe dopiero, gdy za będą osoby, którym łącznie przysługuje udział w spadku większy niż 85/100. I co ważne, do skutecznego powołania zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy niezbędna będzie wizyta u notariusza. To on przyjmie oświadczenie w tym zakresie i zgłosi powołanie danej osoby na to stanowisko do CEIDG.
