To niektóre cechy „nowości”, jaka pojawiła się w prawie na mocy zmian w Kodeksie spółek handlowych. Jak przekonuje resort rozwoju – wymogi związane z utworzeniem i prowadzeniem spółki zostały ograniczone do niezbędnego minimum.
Prosta Spółka Akcyjna ma być wygodnym rozwiązaniem dla „innowacyjnych firm”, które potrzebują rozwojowego impulsu. Pomysł stworzenia spółki o kapitale akcyjnym wynoszącym 1 zł, nie jest jednak innowacją w skali Europy. Podobne rozwiązania wdrożyło przed nami kilkanaście państw ze Starego Kontynentu. Zabraknie palców u rąk by policzyć podobne rozwiązania jakie w przepisach państw członkowskich UE się pojawiają i cieszą (ze zmiennym szczęściem) popularnością.
Europejskie państwa podchodzą do tego zagadnienia na dwa sposoby. Wielka Brytania, Holandia, Portugalia czy Estonia proponują bardzo prosty mechanizm zakładania spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i to bez wymaganego minimum kapitałowego. We Francji można założyć zarówno uproszczoną spółkę akcyjną (S.A.S.) jak również sp. z o.o. (SARL) z minimum kapitałowym 1 euro. Taki sam kapitał potrzebujemy by wystartować na Słowacji z uproszczoną spółką akcyjną (J.S.A.), natomiast w Czechach do spółki z o.o. potrzebujemy kilkunastu groszy (100 CZK).
Bądźmy poważni i nie porównujmy tych kwot, które każdy bez problemu wyciągnie z kieszeni. Chodzi bowiem o pewne symboliczne zaangażowanie. Przyjrzyjmy się jednak bardzo dokładnie co oferuje model Prostej Spółki Akcyjnej.
„Prosta spółka akcyjna jest odpowiedzią na dostrzeżone wyzwania współczesnej gospodarki, w szczególności w zakresie form prowadzenia działalności innowacyjnej. Opiera się na dwóch podstawowych założeniach - pierwszym jest prostota w praktyce funkcjonowania spółki – czyli łatwe założenie, działanie i, ewentualnie, likwidacja P.S.A. Drugie natomiast to elastyczność – projektowane przepisy nie ograniczają swobody akcjonariuszy, gdy nie jest to konieczne” – tłumaczy wicepremier i minister rozwoju, pracy i technologii Jarosław Gowin.
Jak wspomnieliśmy P.S.A. cechuje brak barier formalnych oraz finansowych przy zakładaniu spółki, a minimalny kapitał akcyjny wynosi 1 zł. Spółkę można założyć elektronicznie za pośrednictwem systemu S24. Rejestracja on-line trwa 24 godziny.
Dobrym rozwiązaniem szczególnie dla startupów oraz małych firm innowacyjnych jest możliwość objęcia akcji P.S.A. za pracę lub usługi. W ten sposób można zachować kluczowy wpływ na to, co ze spółką się dzieje.
Zgodnie z przepisami akcje P.S.A. w uproszczonym rejestrze akcjonariuszy muszą podlegać obowiązkowej dematerializacji. „Rejestr może prowadzić m.in. firma inwestycyjna albo notariusz, w tym również przy wykorzystaniu blockchainu. P.S.A. nie ma obowiązków spółki publicznej (akcje P.S.A. nie są przedmiotem zorganizowanego obrotu)” – wyjaśniono na stronie resortu rozwoju”.
Na czele P.S.A. może stać jednoosobowy zarząd. W tym przypadku nie trzeba tworzyć rady nadzorczej. Dopuszczalne jest stworzenie tzw. rady dyrektorów czyli jednego organu łączącego w sobie zarówno zarządzanie spółką jak i nadzór nad jej działanie.
Prawo dopuszcza szerokie wykorzystanie komunikacji elektronicznej do zarządzania czy podejmowania uchwał. Chodzi o maksymalne uproszczenie procesów decyzyjnych, szczególnie w sytuacji, w której osoby zarządzające z racji innych zobowiązań przebywają w różnych miejscach.
Interesy wierzycieli takiej spółki muszą być odpowiednio zabezpieczone. Jak to zrobić, bez kapitału zakładowego? Prawo wprowadza bowiem zakaz wypłat zagrażających wypłacalności spółki, a także obowiązek oszczędzania. To oznacza, że P.S.A. będzie miała poważnie ograniczone możliwości dysponowania np. środkami na swoim koncie. Z drugiej jednak strony, na mocy prawa będzie powstała poduszka finansowa, która może przydać się w razie poważniejszych kłopotów.
Więcej informacji na temat P.S.A. można przeczytać w specjalnym rządowym poradniku dostępnym tutaj.